Bộ luật Hình sự sửa đổi phải mang tính hiện đại

BLHS sửa đổi là một bộ luật hiện đại, có tính dự báo, tính minh bạch, trách nhiệm cao về mặt kỹ thuật lập pháp

Sáng 15/3, tại Hà Nội, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị toàn quốc tổng kết thi hành Bộ Luật Hình sự năm 1999. Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc – Ủy viên Bộ Chính trị chủ trì và chỉ đạo hội nghị.

Tổng kết thực tiễn thi hành Bộ luật Hình sự năm 1999, Thứ tưởng Bộ Tư pháp Hoàng Thế Liên cho biết, Bộ luật Hình sự (BLHS) là công cụ sắc bén của Nhà nước trong việc quản lý xã hội, phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Tuy nhiên, sau hơn 14 năm, BLHS đã bộc lộ nhiều hạn chế bất cập.

Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại hội nghị

Trong những năm qua, tình hình tội phạm nhìn chung vẫn diễn biến hết sức phức tạp, số lượng tội phạm luôn có xu hướng gia tăng, nghiêm trọng hơn cả về quy mô và tính chất.

Bên cạnh đó, tình hình vi phạm pháp luật khác như: Xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, vi phạm trong lĩnh vực kinh tế, thương mại, vi phạm trong lĩnh vực cạnh tranh, vi phạm trong lĩnh vực thông tin và truyền thông… cũng diễn biến phức tạp. Điều này đã đặt ra yêu cầu sửa đổi BLHS hiện hành một cách cơ bản, toàn diện.

Với tư cách là Trưởng ban soạn thảo sửa đổi BLHS năm 1999, Bộ Tư pháp đề ra 6 định hướng cơ bản xây dựng dự án BLHS (sửa đổi) gồm: Thể chế hóa về mặt hình sự chính sách của Đảng, Nhà nước trong việc bảo vệ, thúc đẩy sự phát triển nền kinh tế thị trường; Hoàn thiện chính sách hình sự theo hướng đề cao hiệu quả phòng ngừa, tính hướng thiện; tôn trọng, bảo đảm thực thi đầy đủ các quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân; Đổi mới tư duy về tội phạm và hình phạt, về cơ sở của trách nhiệm hình sự, đồng thời khắc phục những bất cập, hạn chế trong thực tiễn, đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm trong tình hình mới; Nghiên cứu nội luật hóa những qui định có liên quan của điều ước quốc tế mà nước ta là thành viên, góp phần tăng cường hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng, chống tội phạm; Sửa đổi các quy định của BLHS liên quan đến các tội phạm tham nhũng nhằm; Hoàn thiện kỹ thuật lập pháp hình sự theo hướng nâng cao tính minh bạch, khả thi và tính dự báo trong các quy định của BLHS; bảo đảm tính thống nhất về mặt kỹ thuật của BLHS.

Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao sự chủ động, tích cực của các Bộ, ngành, địa phương, trong chuẩn bị chu đáo việc sửa đổi BLHS.

Phó Thủ tướng khẳng định rằng, việc triển khai thi hành BLHS đã có những kết quả đáng khích lệ, tuy nhiên phải thẳng thắn thừa nhận rằng, BLHS hiện bộc lộ nhiều hạn chế, bất cập. Những hạn chế, bất cập này dẫn tới những khó khăn cho công tác thực thi và đấu tranh phòng chống tội phạm, tham nhũng.

 Phó Thủ tướng nhấn mạnh, cần tập trung nghiên cứu để đưa ra những giải pháp sửa đổi nhằm xây dựng được một bộ luật mới khắc phục những hạn chế, khó khăn.

“Phải bảo đảm rằng, BLHS sửa đổi lần này mang tính khả thi cao, một bộ luật hiện đại, có tính dự báo, tính minh bạch có trách nhiệm cao về mặt kỹ thuật lập pháp”, Phó Thủ tướng nói.

Theo Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, sửa đổi BLHS nằm trong việc thi hành Hiến pháp sửa đổi năm 2013, do đó BLHS sửa đổi phải hoàn thiện dựa trên tinh thần của Hiến pháp mới, đặc biệt là bảo vệ hiệu quả quyền con người, quyền công dân, tích cực trong công tác phòng chống tội phạm.

BLHS tiếp tục thể chế hóa những quan điểm của Đảng ta về cải cách tư pháp, theo tình thần Nghị quyết 49 của Bộ Chính trị đặc biệt là chủ trương giảm bớt khung hình phạt quá cao trong một số loại tội phạm. Khắc phục tình trạng hình sự hoá quan hệ kinh tế, quan hệ dân sự và bỏ lọt tội phạm.

BLHS phải tạo ra hành lang pháp lý để bảo vệ và thúc đẩy nền kinh tế thị trường vận hành theo đúng quy luật và định hướng xã hội chủ nghĩa, bảo vệ quyền cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng công khai minh bạch, bảo vệ công lý giữa các thành phần kinh tế; xây dựng các quy định bảo đảm sự hài hòa giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường. “Vấn đề này chúng ta phải nghiên cứu kỹ lưỡng”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

BLHS phải xây dựng trên sự đổi mới tư duy về quy định, xử phạt, trách nhiệm hình sự nhằm khắc phục những hạn chế, đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng chống tội phạm trong thời kỳ mới.

Ngoài ra, hiện nay chúng ta đang đang hội nhập quốc tế sâu rộng, bởi vậy, Phó Thủ tướng đề nghị, BLHS phải nội địa hóa những quy định mang tính bắt buộc của quốc tế.

Tại hội nghị, các đại biểu cũng nghe một số tham luận của các Bộ, ngành, địa phương trong việc đóng góp vào việc sửa đổi BLHS./.

Nguồn VOV