Giá gạo “lao dốc”: Nông dân, thương lái… lỗ vốn

Sau khi giá gạo xuất khẩu giảm mạnh, tại ĐBSCL (vựa lúa của cả nước), giá lúa cũng “lao dốc” theo. Các chuyên gia dự báo, thiệt hại đối với các chủ thể sản xuất, xuất khẩu lúa gạo sẽ còn nghiêm trọng hơn nếu không xác định rõ nguyên nhân cốt lõi và có giải pháp phù hợp.

Bán tháo cắt lỗ

Ghi nhận của PV Báo SGGP, những ngày qua, dọc hai bên quốc lộ 1A và nhiều tuyến giao thông nông thôn qua huyện Cai Lậy, huyện Cái Bè (Tiền Giang), quốc lộ 30 (Đồng Tháp), quốc lộ 60 (huyện Châu Thành, Bến Tre)…, có rất nhiều xe tải bán gạo di động, điểm bán gạo ven đường. Chủ một điểm bán gạo (cũng là thương lái mua bán gạo) ven đường cho biết, từ đầu tháng 2-2025 đến nay, giá gạo xuất khẩu giảm mạnh nên doanh nghiệp và thương lái phải xuất kho bán lẻ, nhiều trường hợp chấp nhận bán tháo với giá rẻ nhằm… cắt lỗ.

S1d.jpg

Thương lái thu mua lúa tại vùng Đồng Tháp Mười (Long An). Ảnh: NGỌC PHÚC

Chị Nguyễn Thị Lan, một thương lái ở huyện Cai Lậy, cho biết, gần một tháng nay, xe gạo của chị đã bán hơn 400 tấn. Số gạo này được chị mua lúa của nông dân và xay xát trước tết với kế hoạch ban đầu là bán cho doanh nghiệp xuất khẩu. Tuy nhiên, từ sau tết, giá gạo giảm mạnh, thương lái thu mua nhỏ giọt, nhiều trường hợp “bỏ cọc”, do đó chị phải bán tháo với giá thấp để giảm thiệt hại. “Giá mỗi ký gạo bán ra khoảng 12.000-15.000 đồng (tùy loại), thấp hơn 4.000-8.000 đồng/kg so với giá tại các chợ”, chị Lan cho hay.

Tương tự, gần đây, tại xã Tân Nghĩa (huyện Cao Lãnh, Đồng Tháp), rất đông người dân đến mua gạo giá rẻ tại các “xe tải bán gạo” ven đường. Bà Thanh, một người dân mua gạo cho hay: “Gạo thơm 750.000 đồng/bao (50kg), rẻ hơn gần gấp đôi so với giá trong chợ, đại lý, nên tôi và nhiều người đến mua về tích trữ, ăn dần”.

Do giá gạo giảm nên giá lúa cũng rớt theo. Hiệp hội Lương thực Việt Nam cho biết, giá lúa thường tại ruộng ở khu vực ĐBSCL hiện chỉ còn khoảng 5.400 đồng/kg, lúa thơm khoảng 7.000-8.500 đồng/kg. Tại kho, giá lúa thơm giảm xuống còn 8.000-9.500 đồng/kg, thấp hơn 40%-50% so với năm ngoái. Riêng tại Đồng Tháp, giá lúa đông xuân “lao dốc” còn khoảng 5.000-5.100 đồng/kg đối với lúa IR50404; 6.500-6.800 đồng/kg đối với lúa Đài Thơm 8, OM18.

Anh Nguyễn Thế Hoàng (xã Bình Thành, huyện Lấp Vò, tỉnh Đồng Tháp) than thở, vừa thu hoạch 1,5ha lúa OM18, bán cho thương lái với giá 6.600 đồng/kg, thấp hơn cùng kỳ hơn 2.000 đồng/kg. “Với mức giá này, trừ chi phí sản xuất, thuê ruộng, tôi huề vốn, thậm chí nhiều hộ nông dân bị lỗ do sắm thêm vật tư”, anh Hoàng nói.

Ngày 18-2, Hiệp hội Lương thực Việt Nam (Vietfood) thông tin, hiện mỗi ký lúa thường tại ruộng, giá bình quân ở mức 5.400 đồng/kg, lúa thơm 7.000-8.500 đồng/kg. Tại kho, giá lúa thơm giảm xuống còn 8.000-9.500 đồng/kg, thấp hơn 40%-50% so với năm 2024. Bộ NN-PTNT cho biết, đã giảm diện tích gieo cấy lúa xuống mức 7 triệu ha trên cả nước (giảm 132.000ha), sản lượng ước giảm 323.000 tấn so với cùng kỳ năm 2024.

Trước tình hình nguồn cung dư thừa trong khi xuất khẩu chậm lại, Bộ NN-PTNT đã đề xuất Bộ Công thương thực hiện nhiều biện pháp để ứng phó. Theo báo cáo cân đối cung cầu lúa gạo hàng hóa phục vụ điều hành xuất khẩu gạo của Bộ NN-PTNT gửi Bộ Công thương, Việt Nam dự kiến có hơn 7,5 triệu tấn gạo hàng hóa phục vụ xuất khẩu trong năm nay. Số liệu thống kê từ Tổng cục Hải quan, tháng 1-2025, xuất khẩu gạo sang Indonesia chỉ đạt 651 tấn, thu về khoảng 0,35 triệu USD, giảm 98% so với tháng cùng kỳ năm 2024.

Nguồn SGGP