Độc đáo thư pháp hình con khỉ cách điệu

Ba năm nay, cứ dịp Tết đến, Xuân về, nhà thư pháp Lê Thiên Lý ở số 8, ngõ Hàng Gà, quận Lê Chân, TP Hải Phòng lại viết thư pháp theo lối “vật điểu thư”, biểu tượng con giáp của mỗi năm. Sau con ngựa năm Giáp Ngọ, con dê năm Ất Mùi, đón Tết Bính Thân, ông sáng tác hàng loạt bức thư pháp độc đáo mang hình những chú khỉ ngộ nghĩnh, đáng yêu kỳ vọng một năm mới bình an, hạnh phúc, tràn đầy sức sống, năng động và nhiều bứt phá.

Mỗi tác phẩm của ông mang đặc trưng rất riêng của một nhà thư pháp tài hoa, vốn là tác giả của lối viết mới sáng tạo là “nhân diện thư” và “vật điểu thư”. Bằng những nét bút mảnh mai, mềm mại xen kẽ nét đậm, uyển chuyển, tinh tế, bay bổng mà mạnh mẽ, phóng khoáng, những bức thư pháp họa hình khỉ vừa hoài cổ vừa hiện đại đã hình thành, tựa bức tranh sống động và cuốn hút.

Điều mà người xem thán phục và thật sự bị hút hồn bởi những chú khỉ không rập khuôn mà được cách điệu trong thư pháp, biến hóa khôn lường, hiện diện đủ mọi tư thế: ngồi, bò, đu cây, leo trèo, ôm con… trông rất ngộ nghĩnh, đáng yêu.

1

Thông thường, phần trên của chữ cái đầu tiên như chữ T trong chữ Thân, chữ K trong chữKhỉ, chữ X trong chữ Xuân chính là đầu con khỉ, phần còn lại được cách điệu thành tay và đuôi, các nét của các chữ còn lại là phần thân, chân và tay, tùy theo độ dài của chữ có thể vẽ thêm một con khỉ nhỏ bên khỉ mẹ. Các chú khỉ được tạo nên từ các chữ cái, chữ số đủ màu với đầy đủ bộ phận, hiện lên chân thực mà gần gũi, thân quen, tựa một bức tranh tổng thể hài hòa, đa sắc.

Có khi chữ Xuân, chữ Thân, chữ Khỉ chính là khỉ mẹ ôm ấp khỉ con quấn quýt nhau không rời, lúc chữ Thân, 2016 lại biến tấu thành chú khỉ đu dây, có lúc là chú khỉ tinh nghịch đang leo trèo, bước đi, hay mỗi chữ trong Xuân Bính Thân 2016 lại biến hóa thành đàn khỉ bốn con sống động.

Độc đáo hơn, nhà thư pháp Lê Thiên Lý còn viết thư pháp bằng tiếng Anh tặng người nước ngoài. Chữ khỉ tiếng Anh là Monkey, thì phần chữ Mon được cách điệu thành ba ngọn núi, nét thẳng của chữ k chính là tay và đuôi, còn một phần chữ k và một phần chữ ychính là hai chân, các chữ còn lại được sắp xếp thành thân, tay, rất tài tình mà không hề khiên cưỡng.

Nhà thư pháp Lê Thiên Lý tặng bức thư pháp hình chú khỉ dịp Tết Bính Thân.

Theo ông Lý, loài khỉ vốn gần gũi với con người, tinh ranh, hiếu động, nhanh nhẹn, biểu trưng của sự phóng khoáng, sáng tạo và bứt phá, năng động, đồng thời trong đời sống tâm linh của người Việt, con khỉ được coi là linh vật biểu tượng cho sự may mắn và quyền quý. Nhiều ước nguyện năm mới an khang, thịnh vượng, thành công vạn sự như ý…cũng được gửi gắm trong những nét chữ tài hoa: Hầu vương đáo gia, toàn gia tài lộc, Tân xuân khỉ đáo, Phúc lộc tài khang…

Để viết được những bức thư pháp độc đáo, sinh động, nhà thư pháp Lê Thiên Lý đã nghiên cứu hết sức kỹ lưỡng đặc trưng của loài khỉ, nắm bắt thần thái, hồn cốt, kiên trì tập vẽ nhiều lần. Cái khó là tính toán sắp xếp làm sao các con chữ cho hợp lý, lại vừa cách điệu, thể hiện được thành hình những chú khỉ trông bắt mắt, hấp dẫn. So với viết thư pháp về con ngựa năm Giáp Ngọ với đặc trung chân gầy, bụng thon, đuôi dài, cổ cao, có bờm, dê năm Ất Mùi lùn, đuôi, cổ ngắn, bụng to, có sừng và râu thì viết thư pháp hình con khỉ khó hơn. Ông đã dày công vẽ ngót 100 bức thư pháp đủ kích cỡ rồi rút kinh nghiệm dần để có được một bức ưng ý và dần thành phản xạ quen tay sáng tác đồng loạt nhiều bức thư pháp mang hình con khỉ đón Xuân Bính Thân này.

Hiện nhà thư pháp Lê Thiên Lý là chủ nhiệm Câu lạc bộ thư pháp Hải Phòng, Ông từng được Trung tâm sách kỷ lục Việt Nam công nhận kỷ lục Việt Nam khi viết 1.000 chữ Long theo nhiều kiểu viết nhất dịp Đại lễ kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long – Hà Nội. Ông Lý cho biết, vào dịp Tết các năm tới sẽ tiếp tục sáng tạo để cho ra đời bộ sưu tập thư pháp đặc sắc mô tả đủ linh vật trong 12 con giáp biểu trưng cho từng năm.

Cũng theo nhà thư pháp Lê Thiên Lý, sở dĩ ông chọn viết bằng chữ quốc ngữ để nhiều người có thể đọc và luận ngay được. Nhìn ông viết chữ mà như vẽ, như múa, thoạt tiên nhiều người tưởng dễ tập theo nhưng khi bắt tay vào làm thử mới thấy khó. “Một người họa sĩ có thể vẽ một chú khỉ rất giống, nhưng để viết chữ thành hình chú khỉ thì không đơn giản. Khi viết thư pháp, mình phải thật sự thả hồn, trút hết đam mê mới tạo nên được những bức thư pháp kỳ thú, đẹp mắt”, nhà thư pháp Lê Thiên Lý chia sẻ.

Không chỉ họa chữ thư pháp thành hình con khỉ theo năm Bính Thân, ông Lý còn viết những chữ như: Xuân tình, hoa xuân, rượu xuân, mưa xuân, mùa xuân bất tận…theo thể nhân diện thư thành hình thiếu nữ dịu dàng, duyên dáng, quyến rũ mỗi người một vẻ bởi từ lâu hình ảnh thiếu nữ vốn gắn liền với mùa xuân và tuổi trẻ.

Bên cạnh những bức thư pháp truyền thống, dịp Tết Bính Thân này, những bức thư pháp cách điệu hình con khỉ đã không chỉ lôi cuốn những người đam mê nghệ thuật thư pháp truyền thống mà còn cuốn hút mọi người khi có dịp chiêm ngưỡng những tác phẩm tài tình của nhà thư pháp Lê Thiên Lý.

Báo Nhân Dân